Mısır’ın başkenti Kahire’de Osmanlı döneminden kalma Nam Şaz Türbesi, otoyol yapımı amacıyla yıkıldı. Osmanlı valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın eşi ve Mısır’da modernleşme döneminin önemli figürlerinden Prens Mehmet Abdülhalim Paşa’nın annesi olan Nam Şaz için yapılan bu türbenin yıkımı, Arap medyası ve sosyal medya kullanıcıları arasında büyük bir tepkiye yol açtı.
Eklenme: 29.10.2024 14:28:19 | Güncelleme: 29.10.2024 15:34:31MİMARLAR CEMİYETİ VE SOSYAL MEDYADAN TEPKİ: “MISIR’IN EŞSİZ MİRASI YOK EDİLİYOR”
Tarihi yapıların korunması konusundaki hassasiyetlerin yeniden gündeme geldiği yıkımın ardından Mısır Mimarlar Cemiyeti de tepki gösterdi. Cemiyet, yaptığı açıklamada bu türbeyi “eski Kahire’nin ayrılmaz bir parçası olan İmam Şafii mezarlıklarının temsil ettiği mimari mirasa ihlal” olarak nitelendirdi ve asırlık mezarlıkların Mısır’ın kültürel kimliğinin önemli bir unsuru olduğuna dikkat çekti.
Sosyal medya kullanıcıları, olayın ardından yaptıkları paylaşımlarda, Mısır’ın kültürel mirasına sahip çıkılması için çağrıda bulundu. “Hidaya” adlı bir kullanıcı, “Bu türbelerin tasarımları, nakışları yıllarca incelenmeli ve korunmalıydı” derken, Maha Abu al-Layl adlı bir başka kullanıcı ise “Sömürgeciler bile böyle yapmazdı, bu tarihimize saygısızlık,” diyerek tepkisini dile getirdi.
YETKİLİLERİN YIKIM İZNİNE TEPKİLER ARTIYOR
Arap medyasında yer alan haberlere göre, yetkililerin Nam Şaz Türbesi’nin yıkımı için izin verdiği iddia ediliyor. Henüz resmi bir açıklama gelmemesine rağmen, konunun daha geniş çapta ele alınması bekleniyor. Yıkım sırasında çekilen görüntülerde iş makinelerinin türbeyi yıktığı görülüyor. Bu görüntüler, halk arasında kamu yararı bahanesiyle eski eserlerin yok edilmesi endişelerini artırdı.
"KAMU YARARI İÇİN YIKIYORUZ"
Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı Baş Arkeoloğu Magdy Shaker, bu türbenin “eser statüsünde olmadığını” belirterek yıkımın kamu yararı amacıyla yapıldığını savundu. Shaker, türbenin 1983 tarihli 117 sayılı Eski Eserleri Koruma Yasası kapsamına girmediğini iddia etti. Fakat Kahire Üniversitesi Mimarlık ve Kentsel Tasarım Profesörü Soheir Zaki Hawas, Shaker'ın açıklamalarına karşı çıkarak, yasanın Mısır'da 100 yıldan eski tüm yapıları kapsadığını belirtti. Hawas, “Nam Şaz Türbesi, 18. yüzyılın sonlarından kalma bir yapı ve dolayısıyla korunmaya değer,” dedi.
PARLAMENTODA YIKIMA KARŞI SORU ÖNERGESİ VERİLDİ
Mısır’da bazı milletvekilleri, Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı’ndan tarihi yapıların korunması ve yapılan yıkımlar hakkında daha detaylı bilgi almak amacıyla soru önergesi sundu. Parlamento Üyesi Abdülmünim İmam, Mehmet Ali Paşa’nın ailesine ait türbenin yıkımı hakkında bakanlıktan resmi bir açıklama beklediklerini ifade etti. Abdülmünim İmam, bu kubbenin Mısır’ın kültürel ve tarihi mirasının önemli bir parçası olduğunu, benzersiz bir mimari ve tarihi değere sahip olduğunu vurguladı. Ayrıca, kubbenin yıkıldığına veya ağır hasar gördüğüne dair raporların endişe verici olduğunu belirtti.
SİSTEMATİK YIKIMLAR DEVAM EDİYOR
Darbeci Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi yönetimindeki hükümet, son yıllarda başlatılan yeni yol ve altyapı projeleri nedeniyle El-İmam Eş-Şafi ve El-Seyda Nefise mezarlıklarında da çok sayıda türbe ve mezarlık yapısını yıkmıştı. Bu sistematik yıkımlar, halk arasında tarihsel ve kültürel mirasa zarar verdiği gerekçesiyle tepki çekmeye devam ediyor.