İngiliz-Filistin Komitesi, Kıbrıs’taki RAF üslerinin kullanımı, F-35 savaş uçağı parçalarının tedariki ve daha fazlasını detaylandırdı
Eklenme: 29.01.2025 16:31:42 | Güncelleme: 31.01.2025 12:18:12Kapak Görseli: Gazze Şeridi'nin kuzeyinde meydana gelen bir patlamanın ardından yükselen dumanlar, sınırın İsrail tarafından görülüyor (Reuters)
İngiliz-Filistin Komitesi (BPC) tarafından yayımlanan yeni bir rapor, Birleşik Krallık’ın İsrail’in Gazze’ye yönelik savaşındaki askeri rolünü tüm detaylarıyla ortaya koyarak İngiliz hükümetine, İsrail ordusuyla iş birliğini sonlandırma çağrısı yaptı.
Salı günü yayımlanan rapor, İngiltere hükümetinin Gazze’de doğrudan şiddet uygulamasa da sadece silah ruhsatlarını onaylamakla kalmayıp İsrail ile daha geniş ve derin askeri iş birliği yoluyla da önemli bir rol oynadığını vurguluyor.
Bu iş birliği, İsrail askeri sanayisinden silah alımını ve İngiliz askeri üslerinin kullanımını içeriyor. Özellikle Kıbrıs’taki Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) Akrotiri Üssü, savaşın başladığı 7 Ekim 2023’ten bu yana Birleşik Krallık, ABD ve Almanya tarafından İsrail’e silah, personel ve istihbarat sağlamak amacıyla kullanılıyor.
Rapora göre, Birleşik Krallık ayrıca Yemen’deki Husilere yönelik saldırılara katıldı ve İsrail’in İran saldırılarından korunmasına yardımcı oldu.
Raporda, Birleşik Krallık’ın yalnızca uluslararası hukuku koruma sorumluluğunu yerine getirmemekle kalmayıp, aynı zamanda Filistin halkına yönelik soykırım niteliğindeki eylemlere doğrudan ortaklık ettiği belirtiliyor.
Londra merkezli savunma ve insan hakları alanında faaliyet gösteren BPC, raporunda özellikle F-35 savaş uçaklarına odaklanıyor. İsrail’in Gazze’ye yönelik hava saldırılarında kullandığı bu uçaklar, insansız hava araçları, helikopterler ve diğer hava saldırı araçlarıyla birlikte Gazze’yi bombalamakta kullanıldı.
13 Temmuz 2024’te bir İsrail F-35 savaş uçağı, Gazze’nin Al Mawasi bölgesindeki yerinden edilmiş kişilerin kampına üç adet 2.000 poundluk bomba bırakarak en az 90 kişinin ölümüne yol açtı.
Rapora göre, bu saldırı İngiltere tarafından üretilen yedek parçalar sayesinde mümkün hale geldi.
Eylül 2024’te İngiltere hükümeti, İngiltere yapımı F-35 bileşenlerinin doğrudan İsrail’e gönderilmesini durdurdu. Ancak bu, parçaların küresel bir havuza ihracatını durdurmadı ve sonuç olarak bu parçalar İsrail F-35’lerine ulaşmaya devam etti.
F-35 programının halihazırda, belirli ülkelere gidecek parçaların küresel filoyu aksatmadan durdurulmasını sağlayacak bir izleme ve takip kabiliyeti bulunmamaktadır.
Son mahkeme belgelerine göre, İngiltere'nin parçaların İsrail'e gitmesini engellemek için programa yaptığı tüm ihracatı askıya alması gerekecektir ki bu da İngiliz yetkililerin küresel barış ve güvenliği tehdit edeceği yönünde adım atmalarını mümkün kılıyor.
Aynı zamanda hükümet, İsrail'in F-35'leri kullanarak savaş suçu işlemesi riskinin açık olduğunu kabul ederken, kampanyacılar hükümetin parçaları göndermeye devam ederek kendi yönergelerine ve uluslararası anlaşmalardan doğan yükümlülüklerine uymadığını savunuyor.
Uçağı üreten silah imalatçısı, Birleşik Krallık CEO'su Lockheed Martin’a göre F-35 programı ABD tarafından yönetiliyor ve en kıdemli uluslararası ortak olarak İngiltere tarafından destekleniyor. Dolayısıyla İngiltere her jetin yüzde 15'inden fazlasını “önemli ölçüde” üretmekten sorumlu.
Birleşik Krallık'ta 79 farklı şirket F-35 programı için parça üretmektedir; bunların arasında her jetin arka gövdesini üreten BAE Systems ve fırlatma koltuğunu üreten Martin Baker da bulunmaktadır.
İsrail hava kuvvetlerinin Gazze savaşında kullandığı F-35'ler Ekim 2023'ten önce üretildi, ancak her uçağın sürekli yedek parça tedarikine ihtiyacı var.
BPC raporu RAF Marham'ın Gazze savaşının başlamasından bu yana yedi noktada doğrudan İsrail'e yedek F-35 parçaları göndermek için kullanıldığını belirtiyor.
Marham, RAF'ın F-35 filosunun bakım istasyonudur ve üste en az 130 bakım çalışanı istihdam eden BAE Systems ile bir kamu-özel ortaklığı altında faaliyet göstermektedir.
Declassified, sızdırılan kargo belgelerinin, F-35 için fırlatma koltukları üreten İngiliz şirketi Martin Baker'ın Eylül 2024'te İsrail'deki Nevatim hava üssünden bir sevkiyat aldığını gösterdiğini ortaya koydu.
İngiltere-İsrail askeri ortaklığı açısından kritik öneme sahip olan Akrotiri ve Dikelya üsleri, eski bir İngiliz kolonisi olan Kıbrıs adasında halen İngiliz toprağı olan bölgede yer almaktadır.
İngiliz hükümeti 1974 yılında bu üsleri kapatmayı düşünürken, ABD bu üslere erişimin çok önemli olduğu konusunda ısrar etti.
BPC raporunda "Akrotiri ABD personeli tarafından kullanılmasına ve Dikelya'nın ABD-İngiltere ortak istihbarat istasyonu olmasına rağmen, İngiliz hükümeti Kıbrıs'taki herhangi bir üs bölgesinde müttefiklerinin operasyonlarına izin vermek zorundadır" deniyor.
Aralık ayında Akrotiri'yi ziyaret eden İngiltere Başbakanı Keir Starmer, askerlere şunları söylerken görüntülendi: "Tüm dünya ve evdeki herkes size güveniyor."
Starmer sözlerine şunları da ekledi: "Burada olup bitenlerin büyük bir kısmı her zaman konuşulmak zorunda değil. Ne yaptığınızı dünyaya anlatmak zorunda değiliz."
İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşı sırasında Akrotiri'den İsrail'e havayoluyla askeri kargo taşındı. Bu kargo genellikle Avrupa'nın diğer bölgelerindeki ABD askeri üslerinden Kıbrıs'a geldi.
RAF'ın gölge uçakları da Gazze üzerinde geceleri gözetleme uçuşları gerçekleştiriyor ve İngiliz hükümeti de bu uçuşların "rehine kurtarma" çalışmalarına destek amacıyla yapıldığını kabul ediyor.
Rapor, İngiliz hükümetinin "aslında parlamento denetimine tabi olmaksızın askeri eylemlerde bulunduğunu ve bu eylemlerin kurumlarını ve yetkililerini uluslararası hukukun en ağır ihlallerine bulaştırdığını" söyleyerek son buluyor.
Kaynak: Middle East Eye