İsrail işgal güçlerinin Gazze’de yarattığı yıkım, milyonlarca insanı evsiz bırakırken, yeniden inşa süreci tarihi bir meydan okuma haline geldi. Milyarlarca dolarlık maliyet, insani krizler, siyasi engeller ve Filistin halkının sarsılmaz direnişi bu sürecin ana hatlarını oluşturuyor.
Eklenme: 13.02.2025 16:23:13 | Güncelleme: 14.02.2025 19:00:32
16 aylık kesintisiz saldırılar sırasında İsrail işgal kuvvetleri tarafından atılan 75.000 ton bomba, Gazze’yi bir enkaz yığınına çevirdi. 61.700’den fazla Filistinli şehit olurken, 110.000’den fazla kişi yaralandı. Yüzbinlerce insan evsiz kaldı, kritik altyapı tamamen çöktü. Enkaz altında kalan binlerce cansız beden ve kaybolanlar, bu trajedinin en acı yüzünü oluşturuyor.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Gazze’nin yeniden inşasının en az 53 milyar dolara mal olacağını ve 2040’a kadar sürebileceğini belirtiyor. Bu sadece konutları kapsarken, altyapının, sağlık sistemlerinin ve tarım arazilerinin yeniden yapılması için milyarlarca dolarlık ek kaynağa ihtiyaç duyulacak. Enkazın kaldırılması bile büyük tehlikeler barındırıyor ve milyonlarca dolarlık maliyetle yıllar sürecek.
Gazze’de işsizlik %90’a ulaşmış durumda. 500.000’den fazla çocuk eğitimden mahrum kalırken, hastanelerin %70’i hizmet veremez hale geldi. BM raporlarına göre, nüfusun %80’i temel ihtiyaçlara erişemiyor ve sürekli yardıma muhtaç. Salgın hastalıklar ve yetersiz beslenme, her gün yeni can kayıplarına neden oluyor.
Trump’ın Gazze’yi ele geçirme ve Filistinlileri zorla göç ettirme planı, uluslararası arenada büyük tepkilere neden oldu. İsrail işgal rejimi, Hamas’ın Gazze’den çekilmesini isterken, Filistin Otoritesi’nin devreye girmesini isteyen ülkelerle anlaşmazlıklar yaşanıyor. Gazze halkı ise Filistin Otoritesi’nin yönetiminde endişeli ve isteksiz.
2014 yılında vaat edilen 5,4 milyar dolarlık yardıma rağmen, bugünkü yıkım çok daha büyük. İsrail’in çimento, çelik ve boru gibi inşaat malzemelerini Gazze’ye sokmaması, yeniden inşayı durma noktasına getiriyor. Uluslararası toplumun yardımları ise yetersiz kalıyor.
Ekonomist Raja Khalidi, Gazze halkının uluslararası destek olmadan bile şehirlerini yeniden inşa edeceğini söylüyor. Bu sadece bir inşa süreci değil, Filistin halkının varoluş mücadelesi ve onurunu koruma savaşı olacak. Gazze halkı, yıkımın küllerinden doğarak, hem fiziksel hem de ruhsal olarak yeniden ayağa kalkacak. Bu direniş, insanlığın hafızasında derin bir iz bırakacak.