Yunanistan’dan Silahlanma Hamlesi: Avrupa’nın Savunma Geleceğinde Başrol Peşinde

YUNANİSTAN’DAN SİLAHLANMA PLANI: AVRUPA’DA YENİ BİR GÜÇ MERKEZİ Mİ DOĞUYOR?

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, ülke parlamentosunda yaptığı açıklamada 25 milyar euroluk (27 milyar dolar) çok yıllı silahlanma planını duyurarak, “ülke tarihindeki en köklü askeri dönüşümün” başlatıldığını ilan etti. “Aşil’in Kalkanı” adını taşıyan yeni savunma sisteminin, hava, deniz ve kara tehditlerine karşı beş katmanlı bir koruma sağlayacağı belirtildi.

AVRUPA’NIN YENİ SAVUNMA STRATEJİSİNE UYUM

AB, geçtiğimiz ay 650 milyar euroluk yeni bir savunma harcama planı açıklamıştı. Ayrıca, üye ülkelerin savunma sanayilerini güçlendirmeleri için 150 milyar euroluk düşük faizli kredi desteği sağlandı. Yunanistan da bu yeni fırsatları değerlendirerek Avrupa'nın savunma kapasitesinin güçlendirilmesinde öncü bir rol oynamayı hedefliyor.

Miçotakis, Avrupa ülkelerinin ortak bir füze savunma kalkanı kurması gerektiğini belirterek, bunun AB hibeleriyle finanse edilmesi gerektiğini savundu. Yunan lider, Avrupa’nın ortak borçlanma gücü sayesinde bu tür projeleri bireysel ülke borçlanmalarına göre daha verimli finanse edebileceğini vurguladı.

ABD-AVRUPA DENGESİ GÖZETİLİYOR

Yunanistan, savunma harcamalarında geleneksel olarak ABD sistemlerine yönelmiş bir ülkeydi. Ancak 2008 küresel mali krizi sonrası yaşanan iflas ve bütçe kısıtlamaları, Atina’yı daha uygun koşullarla tedarik sağlayan Avrupa’ya yöneltti. Bu değişim, Yunanistan’ı Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un savunduğu “Avrupa stratejik özerkliği” fikrine yakınlaştırdı.

2019 yılında 2,5 milyar dolarlık anlaşmayla 18 adet Rafale savaş uçağı sipariş eden Yunanistan, daha sonra bu sayıyı 24’e çıkardı. 2021’de ise üç adet Belharra sınıfı fırkateyn siparişi verildi. Fransa ile yapılan bu savunma iş birliği, Avrupa kıtasında savunma bağımsızlığı arayışının sembolü haline geldi.

TÜRKİYE’YE SATILMAYAN SİLAHLAR YUNANİSTAN ENVANTERİNDE

Yunanistan’ın satın aldığı Rafale ve Belharra sistemleri, Fransız yapımı yüksek teknoloji silahlarla donatılıyor. Meteor hava-hava füzesi, SCALP seyir füzesi, Aster-30 hipersonik savunma sistemleri ve Exocet gemisavar füzeleri bu sistemler arasında yer alıyor. Özellikle SCALP Naval füzesi, 1000 km’nin üzerindeki menziliyle dikkat çekiyor.

Bu sistemlerin hiçbiri Türkiye’ye satılmadı. Yunan yetkililer, bu silahların “nitelikli üstünlük” sağladığını ifade ediyor. Yunanistan’daki uzmanlar da artık Türkiye ile orantılı bir silahlanma değil, teknoloji ve strateji üstünlüğü hedeflediklerini vurguluyor.

SAVUNMA SANAYİNDE YERLİ KATKI ARTIRILIYOR

Belharra fırkateyn anlaşmasının %12’si Yunan şirketlerine verildi. Atina yönetimi, Avrupa’nın inşa etmeyi planladığı yeni devriye korvetleri (European Patrol Corvette) projesine de yerli firmaların katılmasını hedefliyor.

Ancak Yunanistan, ABD ile savunma iş birliğini de sürdürüyor. 2018’de 1,3 milyar dolarlık F-16 modernizasyonu anlaşması yapan Atina, geçtiğimiz yıl 20 adet F-35 savaş uçağı sipariş etti. Ayrıca ABD’nin yeni nesil Constellation fırkateyn projesine Yunan şirketlerinin de katılması isteniyor.

STRATEJİK DENGEDE KİLİT ÜLKE

Uzmanlara göre, Yunanistan’ın hem ABD hem de Avrupa ile dengeli ilişkiler kurma çabası, Doğu Akdeniz’deki stratejik konumu nedeniyle büyük önem taşıyor. Hem NATO hem de AB için kilit bir ülke olan Yunanistan, savunma politikasıyla hem bölgesel caydırıcılığını artırmak hem de Avrupa’nın güvenlik mimarisinde söz sahibi olmak istiyor.