Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şaraa, İsrail'le arabulucular aracılığıyla dolaylı görüşmeler yürüttüklerini açıklarken; Fransa Cumhurbaşkanı Macron, İsrail'in Suriye'ye yönelik saldırılarını “kötü teamül” olarak nitelendirdi
Eklenme: 08.05.2025 16:04:18 | Güncelleme: 09.05.2025 10:09:06Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şaraa, Aralık ayında eski lider Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından İsrail'le yaşanan gerginliğin tırmanmaması için arabulucular aracılığıyla dolaylı görüşmeler yürütüldüğünü doğruladı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Paris’te düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Şaraa, “Durumun iki tarafın da kontrolünden çıkmaması için dolaylı görüşmeler sürüyor,” ifadelerini kullandı.
Şaraa’nın bu açıklaması, Reuters’ın Birleşik Arap Emirlikleri’nin Suriye ile İsrail arasında iletişim kanalı görevi gördüğünü bildirmesinden kısa süre sonra geldi.
Devlet Başkanı Şaraa, İsrail’in saldırılarının 1974 Ateşkes Anlaşması’nı ihlal ettiğini vurguladı. Bu anlaşma, 1967 Savaşı’nın ardından ABD’li diplomat Henry Kissinger aracılığıyla imzalanmış ve sınır hattında gerilimin azaltılmasını amaçlamıştı. Şaraa, “Şam’a döndüğümüzden beri, Suriye’nin bu anlaşmaya bağlı kaldığını her ilgili tarafa ifade ettik” dedi.
İsrail, Esed sonrası dönemde Suriye’nin güneybatısındaki bölgeleri işgal ederek hava saldırılarını yoğunlaştırdı. Bu ayın başında Devlet Başkanı Şaraa’nın başkanlık sarayına yönelik düzenlenen saldırı, gerilimi üst seviyeye taşıdı. İsrail ayrıca, Suriye’deki Dürzi azınlık topluluğunun hamisi gibi davranmaya çalışsa da, Dürzilerin büyük çoğunluğu bu girişimlere direniyor.
İsrail, güney Suriye'nin tamamen silahsızlandırılmasını, Türk ve Suriye askeri varlığının bölgeden çıkarılmasını talep ediyor. Şu anda İsrail işgal güçleri, Golan Tepeleri’nde BM tarafından denetlenen tampon bölgede konuşlu olmasına rağmen, zaman zaman sınır ötesine geçerek daha derin bölgelere sızıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İsrail’in Suriye’ye yönelik hava saldırılarını sert bir dille eleştirdi. Macron, “Bombalamalar ve sınır ihlalleri kötü bir teamülden başka bir şey değil. Kendi güvenliğinizi, komşularınızın toprak bütünlüğünü ihlal ederek sağlayamazsınız” açıklamasında bulundu.
Fransa'nın, Suriye'nin Lazkiye Limanı'nda etkisini artırmak üzere adımlar attığı da dikkat çekti. Fransız denizcilik şirketi CMA CGM, Lazkiye Limanı’nı 30 yıl süreyle işletmek için Şam yönetimiyle anlaşma imzaladı ve liman altyapısına 260 milyon dolar yatırım yapma sözü verdi.
Ahmed el-Şaraa, İsrail’le ilişkisi olan tüm ülkelerle temas halinde olduklarını ve bu ülkelerden, Suriye’nin iç işlerine karışmamaları için İsrail’e baskı yapmalarını talep ettiklerini dile getirdi.
Ayrıca Suriye yönetiminin, ABD ile de diplomatik temasta olduğu ve bu kapsamda bazı sembolik adımlar attığı aktarıldı. Bunlardan biri, Şam’ın geçtiğimiz ay iki üst düzey İslami Cihad yetkilisini tutuklaması oldu. ABD’li yetkililer bu adımı, Şam’ın denge politikası izlediğinin göstergesi olarak yorumladı.
Öte yandan ABD, kuzeydoğu Suriye'deki yüzlerce askerini geri çekme sürecinde. Washington, Kürt güçleriyle hareket eden Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) Suriye ordusuna entegre edilmesini istiyor. Bu yeni düzenlemede Suriye ordusunun başında, eski bir İslamcı muhalif yapı olan Hey’et Tahrir el-Şam’ın olduğu dikkat çekiyor.