30 yıl önce Birleşmiş Milletler'in (BM) 'güvenli bölge' ilan ettiği Srebrenitsa’da Bosnalı Sırp güçleri Temmuz 1995’te 8.372 Boşnak sivili katletti. Buna rağmen baş sorumlulara verilen cezalar yetersiz kaldı, binlerce kayıp hala defnedilmedi, soykırımın izleri kapanmadı.
Eklenme: 11.07.2025 11:26:3411 Temmuz 1995’te Srebrenitsa’da yaşanan soykırım, BM koruması altındaki bu kentte 8.372 Boşnak erkeğin sistematik olarak katledildiği olayla tarihe geçti.
Aradan geçen 30 yıla rağmen kurban yakınlarının acıları dinmedi; birçok kişi hâlâ kayıp, katliamın sorumlularına verilen cezalar ise 'yetersiz' olmasıyla eleştiriliyor. Avrupa tarihinin en karanlık trajedilerinden biri olan Srebrenitsa, adaletin geç ve yetersiz tecelli etmesi yüzünden kapanmayan bir yara olarak hafızalarda yerini koruyor.
Lahey’de modern tarih için utanç kaydı bulunan belgeler: Srebrenitsa BM tarafından 'güvenli bölge' olarak ilan edilmişti. Ancak 11 Temmuz 1995’te General Ratko Mladiç liderliğindeki Bosnalı Sırp ordusu kente girdi. Takip eden günlerde Hollandalı BM askerlerinin gözü önünde, binlerce erkek toplu mezarlara gömülerek veya ormanlık alanlarda infaz edildi.
Soykırımın 8 binden fazla kurbanı olduğu resmi kayıtlarda yer alırken, Bosna Hersek Kayıp Kişiler Enstitüsü verilerine göre hâlâ yaklaşık 1.600 kişi kayıp durumda. Potoçari Anıt Mezarlığı'na son 30 yılda defnedilen kurban sayısı 6.610’a ulaştı; her yıl kimlik tespitleri sürdürülüyor.
Lahey’daki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi (ICTY), sorumlulardan Ratko Mladiç'i 2021'de müebbet hapse mahkûm etti; Karadziç ve diğer bazı üst düzey isimler de ömür boyu ceza aldı. Bununla birlikte diğer faillerin cezaları 5–35 yıl arasında değişti.
Srebrenitsa Soykırımı'nın II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'da yapılan en büyük insanlık suçlarından biri olduğunu belirtirken, BM'nin müdahil olamaması, Avrupa’nın utancı olarak lanse ediliyor. Avrupa'nın hatırlama kültüründeki 'asla tekrar olmasın' söylemi bu trajediyle yeniden sorgulanıyor.
Srebrenitsa Soykırımı'nın 30'uncu yılında, kimlik tespiti yapılan ve ailesinin onay verdiği 7 soykırım kurbanı daha Potoçari Anıt Mezarlığı'na defnedilecek.
Potoçari Anıt Mezarlığı'nda 11 Temmuz'daki anma törenlerinde defnedilecek 7 kurbandan en gençleri, katledildiklerinde 19 yaşında olan Senajid Avdic ve Hariz Mujic. Bu yıl defnedilecek tek kadın ve en yaşlı kurban olan Fata Bektic ise katledildiğinde 67 yaşındaydı.
Bu yıl toprağa verilecek 7 kişinin isimleri şöyle sıralandı:
"Senajid Avdic, Hariz Mujic, Fata Bektic, Hasib Omerovic, Sejdalija Alic, Rifet Gabeljic, Amir Mujcic."
Bu yılki törenin ardından anıt mezarlıkta toprağa verilen kurbanların sayısı 6 bin 772'ye yükselecek.
❝ Unutulan soykırım tekrarlanır! ❞ #Srebrenitsa'yı unutmadık... pic.twitter.com/IbgoVfhMaY
— Afroasya Today (@afroasyatoday) July 11, 2025