1,9 Milyon Suriyeli Evine Döndü

Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü (IOM), 8 Aralık 2024’te Beşşar Esed rejiminin devrilmesiyle başlayan dönüş sürecinde, yaklaşık 1,9 milyon Suriyelinin ülkesine döndüğünü açıkladı. Bu rakam, 1,3 milyonu ülke içinde yerinden edilmiş kişileri ve 730 bini yurt dışından dönen mültecileri kapsıyor.

IOM’un “Geri Dönüş Toplulukları Endeksi” raporuna göre, dönenler ciddi altyapı sorunlarıyla karşı karşıya. Elektrik, temiz su ve sağlık hizmetlerine erişimdeki yetersizlikler, toplumsal uyumu ve geri dönüşleri zorlaştırıyor. Resmi belgelerin eksikliği ise özellikle mülkiyet hakları ve hizmetlerden yararlanma konusunda büyük engel teşkil ediyor.

EKONOMİK YETERSİZLİK VE HİZMET AÇIĞI GERİ DÖNÜŞLERİ ZORLUYOR

Raporda Suriye'deki geçim kaynaklarının kıt olduğu ve barınakların yeniden inşasının yavaş ilerlediği belirtiliyor. IOM Genel Direktörü Amy Pope, “Suriyeliler dirençli ve kararlı, ancak topluluklarını yeniden inşa etmek için uluslararası desteğe ihtiyaçları var” diyerek uluslararası toplumun yardımlarını artırması gerektiğini vurguladı.

UNHCR: GERİ DÖNÜŞTE TEMKİNLİ OLUNMALI

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ise 400 bini aşkın kişinin komşu ülkelerden geri döndüğünü, bu sayının 2025’in ortasında 1 milyonu bulabileceğini öngörüyor. Ancak kurum, zorla geri gönderimlere karşı uyarıda bulunarak “Suriye’de güvenli, gönüllü ve sürdürülebilir dönüşler için sabırlı olunmalı” çağrısını yineledi.

TÜRKİYE'DEN GÜVENLİ DÖNÜŞ İÇİN DESTEK MESAJI

Türkiye, kuzey Suriye’de güvenli bölgeler oluşturarak Suriyelilerin dönüşünü desteklemeye devam ediyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin Suriye'nin yeniden inşasına katkı sunmaya hazır olduğunu ifade etti.

ULUSLARARASI DAYANIŞMA OLMADAN KALICI ÇÖZÜM ZOR

Uzmanlara göre, Suriye’deki geri dönüşlerin sürdürülebilir hale gelmesi için altyapı yatırımları, belgelenme süreçlerinin iyileştirilmesi ve ekonomik destek projeleri elzem. IOM ve UNHCR, uluslararası toplumdan daha fazla finansal ve lojistik destek talep ediyor.

Geri dönen Suriyeliler, büyük umutlarla ülkelerine dönse de karşılarında hâlâ çözülmesi gereken devasa bir enkaz bulunuyor. Bu enkazın kaldırılması ise sadece Suriyelilere değil, küresel vicdana da düşen bir sorumluluk.